نیترات یکی از مواد شیمیایی است که از به هم پیوستن مولکول های نیتروژن و اکسیژن به وجود میاید. متاسفانه در سال های اخیر به دلیل فعالیت های صنعتی و کشاورزی، مقدار نیترات در آب افزایش چشمگیری را داشته است. نیترات در آب میتواند موجب بروز بیماری‌های شدید به خصوص برای نوزادان شود. اما چه راهکارهایی برای حذف نیترات در آب وجود دارد؟ چگونه میتوان از عدم وجود نیترات در آب آشامیدنی اطمینان حاصل کرد؟
در این مقاله در ابتدا به بررسی چیستی نیترات، اثرات آن بر روی بدن انسان و عوامل ورود نیترات به آب خواهیم پرداخت. سپس بهترین راهکارهای ارائه شده توسط معتبر ترین وبسایت های و ژورنال های علمی برای حذف نیترات از آب را بررسی و تشریح خواهیم کرد.
مطالبی که در این مقاله در مورد آنها توضیحاتی را ارائه میدهیم:
- نیترات چیست؟
- تاثیرات نیترات بر سلامتی بدن انسان
- نیترات چگونه وارد آب شهری میشود؟
- چه کسانی بیشتر در معرض خطر مصرف نیترات در آب هستند ؟
- راهکار های حذف نیترات از آب
- تاثیر تصفیه آب اسمز معکوس در حذف نیترات
- با نصب تصفیه آب چه مقدار از نیترات موجود در آب حذف میشود؟
- در صورتی که نیترات در آب خانه بالا بود، چه باید کرد ؟
نیترات چیست؟
به طور کلی نیترات ترکیبی شیمیایی و شایع ترین شکل نیتروژن موجود در آب است. این ماده شیمیایی برای رشد گیاهان ضروری است و در همه سبزیجات و غلات وجود دارد. نیترات بی‌رنگ ، بی‌مزه و بی‌بو است.
سطح نیترات در منابع آب به دلیل استفاده بیش از حد از کود های غیر آلی و معدنی و کود های حیوانی افزایش یافته است. این افزایش در مناطقی که نزدیک به صنایع کشاورزی است بیشتر بوده است. افزایش مقدار نیترات در آب، سلامتی انسان ها را در نوشیدن آب تهدید میکند.
حداکثر غلظت قابل قبول (MAC) برای نیترات در آب آشامیدنی 45 میلی گرم در لیتر تعیین شده است. همانطور که در نمودار زیر مشاهده میکنید، هر چه مقدار نیترات در آب بیشتر میشود، کیفیت آب نیز کاهش میابد.
تاثیر نیترات بر کیفیت آب آشامیدنی
تاثیرات نیترات بر سلامتی بدن انسان
مصرف بیش از حد نیترات در آب میتواند در نوع حمل اکسیژن توسط خون تاثیر بگذارد و باعث به وقوع پیوستن متهموگلوبینمی شود. نوزادان با سن زیر شش ماه، بیشترین خطر ابتلا به متهموگلوبینمی را دارند. گرچه کودکانی که از شیر مادر تغذیه میکنند، کمترین در معرض ابتلا به این بیماری قرار می‌گیرند.
متهموگلوبینمی میتواند باعث تبدیل رنگ پوست به رنگی نزدیک به آبی در حوالی دور چشم و دور دهان شود و در شرایط بدتر میتواند منجر به بیماری‌های جدی یا حتی مرگ شود. از دیگر نشانه های این بیماری کاهش فشار خون، افزایش ضربان قلب، سر درد و حالت تهوع است.
مطالعات جدید نشان می دهد که عملکرد غده تیروئید در کودکان مدرسه ای ممکن است تحت تأثیر مصرف سطوح بالای نیترات به خصوص از طریق آب باشد. همچنین ممکن است که ارتباطی بین مبتلا شدن به سرطان و مصرف بیش از حد نیترات از طریق آب باشد.
نیترات چگونه وارد آب شهری میشود؟
بر اساس ادعای وبسایت pureaqua نیترات‌های موجود در آب آشامیدنی معمولا توسط ذخایر طبیعی زمین منتقل می‌شوند و برای سلامتی بی‌ضرر هستند. دقت کنید که در حال حاضر تنها منبع ورود نیترات به آب از راه طبیعی نیست، و همین مورد باعث ازدیاد نیترات در آب و بروز خطرات برای سلامتی انسان میگردد.
با این وجود، انسان ها به منبع اصلی انتقال نیترات در آب آشامیدنی هنگام کوددهی یا کود دادن به مزارع مزرعه خود برای بهبود خاک خود تبدیل شده اند. سایر عوامل ازدیاد نیترات در آب، ضایعات آلی حیوانی و انسانی هستند. نیترات ها همچنین در آب های زیرزمینی، رودخانه ها و نهرها یافت می شوند و می توانند از طریق سیستم های آبیاری، باران و دفع فاضلاب منتقل شوند.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر مصرف نیترات در آب هستند ؟
مصرف بیش از حد نیترات که به خصوص از طریق آشامیدن آب اتفاق می‌افتد، به ویژه برای زنان باردار، کودکان در حال رشد، نوزادان زیر 6 ماه و به طور کلی برای تمام بزرگسالان به خصوص افرادی که بیماری‌های مزمن قلبی ، ریوی یا خونی دارند، مضر است.
راهکار های حذف نیترات از آب
نیترات ها آلاینده هایی هستند که به سختی از آب حذف می شوند. نیتراتها توسط فیلترهای الیافی یا رسوبی (Sediment)، فیلترهای کربنی یا غشای فیبری توخالی یک سیستم اولترافیلتراسیون حذف نمی‌شوند.
وبسایت معتبر Fresh water systems در مقاله ای سه راه اصلی حذف نیترات از آب را معرفی کرده است. این سه روش عبارتند از:
- اسمز معکوس (Reverse Osmosis)
- روش تبادل یونی (Ion Exchange)
- استفاده از دستگاه تقطیر (Water Distillers)
تمامی روش های بالا و نحوه انجام آنها را قبلا در مقاله ای با عنوان انواع روش های تصفیه آب به طور کامل تشریح کرده ایم. در ادامه این مقاله به بررسی روش اسمز معکوس به عنوان موثر ترین روش تصفیه آب خانگی خواهیم پرداخت.
تاثیر تصفیه آب اسمز معکوس در حذف نیترات
همانطور که بالاتر توضیح دادیم، روش اسمز معکوس یکی از بهترین و کارآمد ترین روش های حذف انواع مواد شیمیایی و فیزیکی از آب است.
روش کار اسمز معکوس به این صورت است که آب را با فشار بسیار بالایی وارد غشایی به نام ممبران میکند. در فیلتر ممبران حفره های بسیار بسیار ریزی وجود دارد که فقط اجازه عبور مولکول های آب را میدهد و دیگر آلاینده ها در آن باقی میمانند.
بر اساس مقاله منتشر شده در سال 2014 در ژورنال Sciencedirect، تصفیه آب خانگی اسمز معکوس که دارای ممبران است، میتواند در حدود 99 درصد آلاینده های موجود در آب را تصفیه کند. این مقدار یعنی به هیچ وجه، آلاینده مضری در آب تصفیه شده باقی نمیماند.
اما اگر از دستگاه تصفیه آب استفاده کنیم، چه مقدار نیترات از آب حذف میشود؟
با نصب تصفیه آب چه مقدار از نیترات موجود در آب حذف میشود؟
وبسایت رسمی دانشگاه پن استیت، واقع در ایالت پنسیلوانیا به این سوال پاسخ دقیقی داده است. همانطور که در تصویر زیر مشاهده میشود، در مقاله ای، این دانشگاه مقدار دقیق حذف نیترات از آب را بین 83 تا 92 درصد عنوان میکند.
در صورتی که نیترات در آب خانه بالا بود، چه باید کرد ؟
همانطور که گفته شد، نیترات بی‌رنگ ، بی‌مزه و بی‌بو است. بنابراین برای اندازه گیری سطح نیترات در آب تنها راه، آزمایش آب خانگی‌تان است. در صورتی که آب آزمایش شده شهری شما دارای نیترات بیشتری نسبت به استاندارد بود، شما در معرض استفاد بیش از حد از نیترات قرار دارید.
در صورتی که نیترات در آب آشامیدنی شما بیش از حد طبیعی بود میتوانید از راه های زیر برای حل مشکل خود استفاده کنید:
- نصب دستگاه تصفیه آب که استاندارد و دارای تاییدیه NSF باشد.
- از منبع آب آشامیدنی جایگزین مانند آب معدنی استفاده کنید.
- تغییر محل زندگی به جایی که دارای آب سالم تر و به دور از تمرکز نیترات در آب آشامیدنی باشد.
از بین راه های ذکر شده، نصب دستگاه تصفیه آب خانگی به دلایل زیر بهترین روش است.
- همیشه و در همه وقت از آب تصفیه شده برخوردار خواهید بود.
- میتوانید با نصب دستگاه تصفیه آب برای دوش حمام و شیر دستشویی، از اثرات آب سخت مثل خشکی پوست جلوگیری کنید.
- با نصب دستگاه تصفیه آب در هزینه های خود صرفه جویی کنید. زیرا دیگر نیاز به خرید آب معدنی از بیرون از خانه را ندارید و آب سالم را در خانه خود در اختیار دارید.
- در صورت نصب دستگاه تصفیه آب و کمتر شدن استفاده از بطری های آب معدنی، از محیط زیست در برابر پلاستیک های تجزیه ناپذیر محافظت میکنید.
دستگاههای تصفیه آب خانگی موجود در فروشگاه دیجی پاکاب همگی دارای استاندارد ها برای حذف نیترات تا اندازه ای که برای بدن مضر نیست، هستند. برای خرید دستگاه آب تصفیه کن یا دریافت مشاوره برای خرید دستگاه مناسب میتوانید با شماره های درج شده در پایین صفحه تماس بگیرید.
ممنون بابت اطلاعات جامعی که در مورد تاثیرات نیترات در آبهای نوشیدنی دادید و این مقاله رو منتشر کردید و چیزی که برام جالبه اینه که دستگاههای تصفیه آب اسمز معکوس براحتی نیترات رو از آب لوله کشی انهم به روش اسمز معکوس و نه از روشهای شیمیایی حذف میکنند
سپاسگزارم از اینکه سایت مارو انتخاب کردید.
شرکت تصفیه آب پاکاب گستر وظیفه خود میداند که در عرصه تصفیه آب های خانگی و وجود نیتراتها در آب آگاهی های لازم رو به هموطنان ارائه کند.